Allah insanları sosyal varlık olarak yaratmıştır. Bir başka ifadeyle insanı köy ve şehirlerde, bir arada yaşamak üzere yaratmıştır. Yani yeme, içme, giyinme, evlenme, ev sahibi olma gibi birçok şeye muhtaç olarak yaratmıştır. Yaşamak için ihtiyacı olan bu şeyleri, hiç kimse kendi başına karşılayamaz.
Bu yüzden bazı insanların fırıncılık, terzilik, ayakkabıcılık, marangozluk, dericilik, demircilik gibi çeşitli meslekleri yapması gerekmektedir. Yine bu meslekleri yapabilmek için de birçok alet ve araca ihtiyacı vardır.
İnsanların ihtiyaç duyduğu ürünlerin üretimi için gerekli olan sanat dallarının da yaşatılması lazımdır. Hatta insanların sonradan doğacak ihtiyaçlarını karşılamak için yeni sanat dalları bile oluşturulmalıdır. Bütün bu sanatları öğrenecek ve öğretecek ustalar yetiştirmek lazımdır.
İşte Ahî Evren de, her meslekten ustalar yetiştirmek için meslek okulları açmıştır. Gündüz saatlerinde öğrenciler derici, demirci, fırıncı, bakırcı gibi iş yerlerinde uygulamalı eğitim almışlar. Akşam saatlerinde de eğitimi zaviyelerde devam etmişlerdir. Zaviyelerde verilen bilgiler genellikle dinî, ahlâkî ve mesleğin incelikleri konusunda olmuştur. Hatta ahî iş ahlakı konusunda, ‘pabucunu dama atmak’ deyimi kültür hayatımıza şu olaydan sonra kazandırılmıştır.
İbrahim Afatoğlu
01.10.2023